قوانین فوتبال

قوانین فوتبال هر ساله توسط هیئت بین المللی فوتبال بروزرسانی شده و مورد بررسی قرار می‌گیرند. این نوع قوانین جنبه‌های مختلف بازی را در بر گرفته و در سال 1863 تصویب شده و تا کنون در طول بازی‌های رسمی و غیر رسمی رعایت می‌شوند. در صورتی که به بازی فوتبال علاقمند بوده و تمایل دارید تا در آن به فعالیت بپردازید بهتر است به طور جامع با تمامی قوانین در هنگام مسابقه آشنا شوید. در این مقاله قصد داریم صفر تا صد این قوانین را به طور کامل در اختیارتان قرار دهیم در نتیجه تا انتها با ما همراه باشید.

تعداد بازیکن

طبق قوانین رسمی فیفا، مسابقه فوتبال بین دو تیم 11 نفره انجام می‌شود. از این تعداد 1 نفر به عنوان دروازه بان و 10 نفر در زمین با پست‌های مختلف از جمله مهاجم، مدافع و هافبک مشغول به فعالیت هستند. در طول بازی اصولا سر مربی این امکان را دارد تا 3 بار بازیکنان را تعویض کند. همچنین در صورتی که تعداد یکی از تیم‌ها به کمتر از عدد 7 برسد بازی به طور رسمی و قانونی متوقف خواهد شد.

اندازه توپ

با توجه به استانداردهای فیفا باید بگوییم که محیط این وسیله می‌بایست در بازه 68.5 تا 69.5 قرار گیرد. همچنین این محصول باید بازه وزنی 420 تا 445 گرمی داشته باشد. در محدوده فشار، توپ باید فشاری برابر با 0.6 تا 1.1 داشته باشد. ابعاد و وزن توپ فوتبال در هنگام بازی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چرا که در یکسان سازی شرایط بازی تاثیری مستقیم دارد و همچنین احتمال آسیب دیدگی بازیکنان را به هنگام بازی به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد.

اندازه زمین بازی

از مهمترین قوانین اعمال شده در بازی فوتبال باید به ابعاد و سطح زمین اشاره داشته باشیم. برای مسابقات رسمی استفاده از چمن طبیعی و مصنوعی مورد تایید واقع شده است. طبق قوانین فیفا به منظور انجام بازی‌های بین المللی طول این زمین باید بین 100 تا 110 متر باشد، همچنین زمین فوتبال باید عرضی برابر با 64 تا 75 متر داشته باشد. برای انجام بازی‌های داخلی این عدد به 90 تا 120 متر برای طول و 45 تا 90 متر برای عرض خواهد رسید. مهمترین نکته در این زمینه این است که زمین فوتبال به هیچ عنوان نباید مربعی باشد.

تعداد داوران

در مسابقات رسمی 4 داور در مسابقه بازی را زیر نظر قرار می‌دهند. 1 داور وسط که به عنوان داور اصلی شناخته شده که در طول بازی وظیفه تصمیم گیری برای اعلام خطا، پنالتی و … را بر عهده دارد. دو داور کنار که آفساید و بیرون آمدن توپ از زمین را مشخص می‌کنند. همچنین 1 داور ذخیره نیز در بازی مشخص شده است. در صورتی که داور وسط به هر دلیلی نتواند در زمین حاضر شود داور چهارم وظایف او را انجام می‌دهد.

مدت زمان بازی

به طور کلی مدت زمان بازی فوتبال در مسابقات رسمی 90 دقیقه است که به دو نیمه 45 دقیقه‌ای تقسیم می‌شود. در صورتی که بین بازی خطا یا درگیری بین بازیکنان صورت گیرد داور پس از پایان 90 دقیقه، وقت اضافه را که معمولا چند دقیقه است مشخص می‌کند تا بازیکنان همچنان در زمین فوتبال بازی را ادامه دهند. در مسابقات رسمی در صورتی که پس از پایان 90 دقیقه دو تیم مساوی شوند، دو تایم 15 دقیقه‌ای به بازی اضافه می‌شود. اگر بازی در وقت اضافه نیز مساوی شود برای تعیین برنده نهایی ضربات پنالتی انجام می‌شود.

محوطه جریمه

محوطه جریمه یا محوطه 18 قدمی از جمله مهمترین بخش زمین در بازی است، قانون محوطه جریمه در لیست قوانین 17 گانه قرار دارد. در این بخش از زمین شرایطی فراهم می‌شود تا بازیکنان بتوانند ضربات پنالتی را به ثمر برسانند. نکته مهم ابعاد این زمین به حساب می‌آید که طول آن نباید به بیشتر از 40.3 متر تجاوز کرده و عرض آن نیز نباید به 16.5 متر برسد. در صورتی که بازیکن در این قسمت از زمین روی بازیکن تیم حریف خطا کنند داور موظف است پنالتی بگیرد.

وقت اضافه

همانطور که گفته شد وقت اضافه زمانی در فوتبال تعیین می‌شود که بازی باید برنده داشته باشد، این موضوع اصولا در مسابقات حذفی انجام می‌شود تا تنها یک تیم به مرحله بعد راه پیدا کند. بدین ترتیب 30 دقیقه در دو نیمه 15 دقیقه‌ای به بازی اضافه می‌شود. همچنین علاوه بر این موضوع در 90 دقیقه بازی داور این امکان را دارد تا حداکثر 4 الی 5 دقیقه وقت اضافی برای بازی در نظر گیرد. جالب است بدانید که طولانی‌ترین زمان محاسبه شده برای وقت اضافی در طول تاریخ فوتبال، به لیگ فلسطین باز می‌گردد که داور در این بازی 42 دقیقه وقت اضافه در نظر گرفت.

خطاهای درون بازی

از جمله خطاهای انجام شده درون بازی که منجر به ضربه آزاد می‌شوند باید به موارد زیر اشاره کرد:

• لگد زدن به بازیکن تیم حریف
• پریدن روی حریف
• تنه زدن به بازیکن تیم مقابل
• پشت پا زدن
• هل دادن بازیکن تیم حریف
• زدن بازیکن تیم حریف
• تکل روی حریف
• گرفتن بازیکن تیم مقابل
• تف انداختن روی حریف
• دست زدن عمدی به توپ

علاوه بر این موارد در صورتی که خطاهای بالا در محوطه جریمه انجام شوند داور پنالتی می‌گیرد. از جمله خطاهای قابل اخطار در طول بازی باید به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

• رفتار غیر ورزشی بازیکنان
• مخالفت گفتاری و رفتاری با داور
• نقض مصرانه قوانین
• به تاخیر انداختن بازی
• عدم رعایت فاصله برای ضربه آزاد و کرنر
• خارج شدن عمدی از زمین

علاوه بر این از جمله خطاهای قابل اخراج بازی به شرح زیر هستند:

• تف انداختن روی بازیکن مقابل
• خطای شدید روی بازیکن تیم حریف
• برخورد شدید با بازیکن تیم مقابل
• با دست گرفتن توپ برای جلوگیری از گل خوردن
• برخورد اهانت آمیز
• دریافت دومین خطا در طول مسابقه

ضربه پنالتی

در ضربه پنالتی توپ باید روی نقطه پنالتی قرار گرفته باشد، بازیکنی که وظیفه ضربه زدن به توپ را بر عهده گرفته می‌بایست سر جای خود قرار گیرد. سایر بازیکنان نیز باید در داخل زمین و خارج از محوطه جریمه بایستند. تا زمانی که بازیکنان سر جای اصلی خود قرار نگرفته باشند داور اجازه دستور ضربه پنالتی را نخواهد داشت. بازیکن باید ضربه را به جلو زده و نمی‌تواند دوبار به توپ ضربه بزند. دروازه بان باید تا زمان اجرای ضربه در خط گل باقی مانده و حرکت نکند در غیر این صورت ضربه مجددا تکرار می‌شود.

ضربه ازاد

ضربه آزاد اصولا به دو شکل مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود، در ضربه آزاد توپ باید در محل مورد نظر به طور ثابت قرار گیرد. زننده توپ نباید دوباره به توپ ضربه بزند. در صورتی که ضربه آزاد مستقیم وارد دروازه شود گل به حساب می‌آید و اگر وارد تیم بازیکن ضربه زننده شود یک ضربه کرنر برای تیم حریف اعلام می‌شود. در ضربه آزاد غیر مستقیم، اگر توپ به طور مستقیم وارد دروازه تیم شود ضربه دروازه اعلام می‌شود. همچنین در صورتی که در ضربه غیر مستقیم توپ وارد دروازه بازیکن ضربه زننده شود یک کرنر برای تیم حریف به حساب می‌آید.

تجهیزات بازیکن

از جمله مهمترین تجهیزاتی که ورزشکاران در طول بازی به آن‌ها نیاز دارند باید به کفش استوک یا کفش میخ دار اشاره کنیم که با طراحی خاص مخصوص زمین چمن در اختیار قرار می‌گیرند. همچنین محافظ ساق پا از تجهیزات کاربردی در این زمینه به حساب می‌آید. توپ فوتبال را می‌توان مهمترین وسیله در بازی در نظر گرفت که باید از برندهای معتبر تهیه شود. جوراب ورزشی، پیراهن و شورت ورزشی نیز از تجهیزات بازیکنان در طول بازی فوتبال به شمار می‌روند.

تایم بین دو نیمه

همانطور که پیش‌تر از این اشاره شد بازی 90 دقیقه است که به دو نیمه تقسیم می‌شود، بدین ترتیب پس از 45 دقیقه اول و تمام شدن وقت اضافه داور سوت را می‌زند و بازیکنان می‌توانند در رختکن تیم خود تا نهایتا 15 دقیقه به استراحت بپردازند. پس از این 15 دقیقه باید به زمین بازگردند تا نیمه دوم آغاز شود. ناظر بازی باید 2 الی 3 دقیقه به پایان یافتن وقت استراحت به دو تیم اطلاع دهد تا سریعا خود را به زمین بازی بازگردند. گاها مشاهده شده به دلایلی این وقت به 18 الی 20 دقیقه نیز رسیده است.

وقت اضافه ی بازی های عادی

وقت اضافه در پایان هر دو نیمه توسط داور تعیین می‌شود، این تایم که پس از هر 45 دقیقه اعلام می‌شود به منظور جبران توقف‌های بازی در نظر گرفته می‌شود. بدین ترتیب داور وسط موظف است به طور دقیق تایم از دست رفته را در اقداماتی چون تعویض بازیکنان، آسیب دیدگی بازیکنان یا به تاخیر افتادن بازی به دلایل گوناگون به ثبت رسانده و آن را اعلام کند. جالب است بدانید فرگی تایم یا وقت اضافه به اسم الکس فرگوسن نامگذاری شده است.

وقت عادی بازی های حذفی

وقت عادی بازی‌های حذفی همچون سایر بازی‌ها 90 دقیقه‌ای بوده که معمولا با 15 دقیقه استراحت در دو نیمه همراه است. در پایان هر نیمه چند دقیقه وقت اضافه در نظر گرفته می‌شود. همچنین در مسابقات حذفی طبق قوانین می‌بایست یک تیم پیروز میدان شود بر این اساس اقداماتی در این زمینه صورت می‌گیرد. پس از نود دقیقه، با توجه به مساوی شدن دو تیم بازیکنان باید نیم ساعت دیگر را به بازی بپردازند و پس از آن در صورتی که همچنان دو تیم مساوی شدند می‌بایست ضربات پنالتی را انجام دهند.

آفساید

از جمله پیچیده‌ترین قوانین وضع شده در فوتبال را باید آفساید در نظر بگیریم که به منظور جلوگیری از تجمع مهاجمان تیم حریف جلوی دروازه در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب باید گفت بازیکنی که توپ را دریافت می‌کند باید از آخرین مدافع تیم حریف از دروازه عقب‌تر قرار گرفته باشد در غیر این صورت اگر توپ را وارد دروازه تیم حریف بکند آفساید به حساب خواهد آمد. پس از آفساید به منظور جبران خطا یک ضربه آزاد غیر مستقیم برای تیم مقابل در نظر گرفته و محل آن ضربه دقیقا نقطه‌ای است که خطای آفساید رخ داده است.

قوانین انواع کارت در فوتبال

در بازی فوتبال دو نوع کارت در رنگ زرد و قرمز وجود دارد، در صورتی که بازیکنان خطای اول خود را انجام دهند کارت زرد دریافت کرده و با انجام خطای دوم کارت قرمز دریافت کرده و باید از زمین بازی خارج شوند. با انجام خطای‌های زیر داور باید به بازیکن کارت زرد بدهد.

• انجام رفتار غیر ورزشی
• نقض قوانین
• به تاخیر انداختن بازی
• عدم رعایت فاصله در طول بازی
• ترک عمدی زمین
• ورود به زمین بدون اجازه
• مخالفت با داور

در صورتی که بازیکنان خطاهای‌ زیر را انجام دهند کارت قرمز دریافت می‌کنند:

• برخورد یا خطای شدید روی بازیکن تیم مقابل
• استفاده از دست برای جلوگیری از گل خوردن
• استفاده از الفاظ رکیک
• انجام خطای دوم

اوت و نحوه پرتاپ از اوت

در صورتی که توپ توسط یکی از بازیکنان از زمین خارج شود اوت اتفاق افتاده بر این اساس توپ باید توسط بازیکنان تیم مقابل وارد زمین شود. بر این اساس فرد باید دو دست خود را دو طرف توپ قرار داده و پاهای خود را در جایی بگذارد که توپ از زمین خارج یا با آن در تماس باشد. در این زمان بازیکن باید کمی به کمر خود قوس بدهد و توپ را از بالای سر قرار دهد. پس از آن باید با حرکت مچ توپ را به جلو رها کند. در نهایت فرد می‌بایست به داخل زمین دویده تا بازی مجددا آغاز شود.

ضربه کرنر

زمانی که توپ از خط کنار دروازه خارج شود بازی با ضربه کرنر آغاز می‌شود، در این ضربه بازی از گوشه زمین به گردش در می‌آید. در ضربه کرنر توپ باید داخل قوس کرنر و نزدیک به برچم باشد، میله نباید حرکت داده شود. فرد ضربه زننده می‌بایست حداقل 30 سانتی متر از توپ فاصله داشته باشد. هرکدام از بازیکنان این امکان را دارند تا برای ضربه زدن به توپ از زمین خارج شوند حتی دروازه بان نیز می‌تواند این کار را انجام دهد. فرد ضربه زننده نباید دو بار توپ را لمس کند. ضربه زننده باید از زمین خارج شده و سپس ضربه را بزند.

خطای هند

خطای هند یکی از مهمترین خطاهای اعمال شده در طول بازی است که در بسیاری از موارد منجر به پنالتی می‌شود. در این خطا در صورتی که فرد به صورت عمدی از دست و بازوی خود استفاده کرده و به مسیر حرکت توپ شکل دهد داور خطای هند را می‌گیرد. همچنین علاوه بر این موضوع در حین بازی در صورتی که بازیکن بدن خود را حجم دهد و به طور غیر طبیعی و عمدی آن را بزرگ کند خطای هند رخ داده است.

قانون ترک زمین فوتبال

در صورتی که بازیکنان یک تیم از زمین مسابقه خارج شوند علاوه بر اینکه تیم حریف امتیاز بازی را به طور کامل دریافت می‌کند، تیمی که بازی را ترک کرده مشمول جریمه نقدی سنگین شده و ممکن است حتی از لیگ خارج شود. از دلایل اصلی برای ترک زمین بازی باید به تعویض، آسیب دیدگی، اخراج و توقف بازی به دلیل شرایط جوی نامساعد اشاره داشته باشیم. در صورت اخراج بازیکن باید در زمان کوتاه از زمین خارج شده و تیم با 10 نفر به بازی ادامه دهد.

تعداد تعویض ها

تعداد تعویض در بازی فوتبال در سال‌های اخیر گاها دچار تغییراتی شده که این موضوع به دلایلی چون بیماری کرونا، شرایط جوی، میزان فشردگی مسابقات و … انجام شده است. در حال حاضر پس از شیوع بیماری کویید-19 در مسابقات رسمی هر تیم اجازه دارد تا حداکثر 5 تعویض را در طول بازی انجام دهد. البته این قانون ممکن است در طول مسابقات دچار تغییراتی شود. تعویض اصولا در زمان توقف بازی و با اجازه داور صورت خواهد گرفت، در تعویض بازیکن باید زمین را ترک کرده و بازیکن جدید از خط کناری وارد زمین شود.

تعداد یار ذخیره

در مسابقات رسمی چون جام جهانی، جام ملت‌ها و … هر تیم اجازه دارد تا 3 الی 5 نفر را به عنوان بازیکنان ذخیره معرفی کند. این عدد در مسابقات رسمی توسط فدراسیون بین المللی تعیین می‌شود. در مسابقاتی چون لیگ محلی یا مسابقات دوستانه تعداد یار ذخیره متفاوت بوده و به توافق طرفین بستگی خواهد داشت. در صورتی که داور از توافق بین 2 تیم اطلاع نداشته باشد در طول مسابقه تنها می‌توان از 3 تعویض استفاده کرد. در مسابقات باید اسامی بازیکنان جانشین به داور اطلاع داده شود.

قانون آوانتاژ

قانون آوانتاژ به داور این اجازه را می‌دهد تا در صورت اعمال خطا روی یکی از بازیکنان اگر ادامه پیدا کردن بازی به نفع بازیکن هدف خطا باشد، به بازیکن خطا کننده اخطار یا کارت نداده و بدین ترتیب بازی ادامه پیدا می‌کند. در هنگام آوانتاژ داور باید به مواردی چون جو مسابقه، شدت خطای انجام شده روی بازیکن و محل مرتکب شدن خطا دقت داشته باشد. بر این اساس در صورتی که خطا در نزدیکی دروازه انجام شده باشد از اهمیت بالاتری برخوردار خواهد بود.

قانون خوشحالی بعد از گل

جالب است بدانید که فیفا به منظور کنترل نحوه شادی پس از گل نیز قوانینی وضع کرده است تا از رفتارهای غیر حرفه‌ای در زمین خودداری شود. از جمله مهمترین قوانین در این زمینه باید به عدم تحریک بازیکنان حریف اشاره داشته باشیم. همچنین فرد نباید به زمین یا اشیا خارجی آسیب رسانده و به جایگاه تماشاگران نیز وارد نشود. عدم درآوردن پیراهن نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، در صورتی که فرد پس از گل زدن پیراهن خود را در آورد با کارت زرد جریمه می‌شود.

کاپیتان و قوانین آن

کاپیتان تیم فوتبال در بازی نماینده تیم به حساب آمده و در طول بازی وظیفه دارد تا تیم خود را رهبری کند، علاوه بر این موضوع این فرد را می‌توان رابط بین اعضای تیم و داور در نظر بگیریم. انتخاب کاپیتان به تجربه بازیکن و سال‌های فعالیت او بستگی دارد. در طول بازی مربی این امکان را دارد تا کاپیتان را تغییر دهد. وجه تمایز کاپیتان با سایر بازیکنان در طول بازی بازوبندی است که او روی بازوی خود می‌بندد. از جمله وظایف این فرد باید به رهبری تیم، ارتباط با داور، رعایت قوانین و … اشاره داشته باشیم.

قوانین خطا در محوطه جریمه

محوطه جریمه از جمله حساس‌ترین مناطق در زمین است که از قوانین خاصی پیروی کرده و در صورتی که افراد این قوانین را رعایت نکنند احتمال پنالتی افزایش پیدا خواهد کرد. بدین ترتیب بازیکنان تا حد ممکن نباید در این قسمت خطا کنند، از جمله خطاهای اعمال شده را می‌تواند لگد زدن، پشت پا زدن، پریدن روی حریف، تلاش برای زدن حریف، هل دادن، گرفتن بازیکن حریف و … در نظر گرفت که با تشخیص داور پنالتی صورت خواهد گرفت.

خطا روی دروازه بان

از جمله رایج‌ترین خطاهایی که ممکن است در طول بازی رخ دهد که احتمال دارد به تشخیص داور منجر به پنالتی یا ضربه آزاد شود را باید خطا روی دروازه بان در نظر بگیریم. در صورتی که در محوطه جریمه روی دروازه بان خطایی اعمال شود داور یک ضربه پنالتی به تیم صاحب توپ می‌دهد. در برخی موارد نیز ممکن است داور به جای پنالتی تشخیص دهد که ضربه آزاد غیر مستقیم انجام شود، این موضوع زمانی رخ می‌دهد که دروازه بان نیز مرتکب خطا می‌شود.

قانون گل به خودی

گل به خودی زمانی که یکی از بازیکنان به طور غیر عمدی توپ را وارد دروازه خود کند صورت می‌گیرد. این موضوع به دلایلی چون برخورد توپ با بازیکنان، انحراف توپ از مسیر اصلی و … اتفاق می‌افتد. گل به خودی به نام بازیکنی که باعث ورود توپ به دروازه شده ثبت و روی روند اصلی بازی نیز تاثیرگذار است. در صورتی که توپ به طور مستقیم در ضربه آزاد غیر مستقیم، کرنر یا ضربه دروازه وارد دروازه خودی شود گل محسوب نخواهد شد.

قانون دراوردن پیراهن در فوتبال

درآوردن پیراهن در حین مسابقه فوتبال به دلیل شادی بعد از گل یا به هر دلیل دیگری نظم و انضباط بازی را در بر هم زده و به همین دلیل منجر به دریافت کارت زرد یا قرمز خواهد شد. این موضوع به سبب عدم تحریک تماشاگران یا تبلیغات غیر مجاز از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. در صورتی که بازیکن این کار را مجددا تکرار کند کارت قرمز دریافت کرده و باید به سرعت زمین مسابقه را درک کند. علاوه بر دریافت کارت نیز ممکن است فدراسیون فوتبال جریمه نقدی برای فردی که این قانون را نقض کرده در نظر بگیرد بر این اساس بازیکنان باید به این موضوع دقت داشته و قوانین را رعایت کنند.